OpenAI, nhà phát triển ChatGPT, đang chuẩn bị thay đổi cấu trúc công ty và trở thành một doanh nghiệp vì lợi nhuận. Kế hoạch của công ty được công bố khi họ đối mặt với sự ra đi của các giám đốc điều hành cấp cao và tìm kiếm nguồn đầu tư lớn.
Giám đốc điều hành công ty, Sam Altman, thừa nhận hôm thứ Năm rằng OpenAI “không phải là một công ty bình thường” sau một sự kiện đáng ngạc nhiên khác trong tuần này khi giám đốc công nghệ của OpenAI, Mira Murati, từ chức. Ngay sau đó, hai giám đốc điều hành khác cũng đã tuyên bố từ chức.
Công ty này đại diện cho sự bùng nổ trí tuệ nhân tạo sau khi ra mắt sản phẩm chủ lực của OpenAI vào năm 2022, một chatbot gây ấn tượng mạnh với người dùng với khả năng tạo ra các phản hồi thuyết phục, giống con người trước hàng loạt yêu cầu.
Altman đã trở thành gương mặt đại diện cho một công nghệ đang phát triển nhanh chóng và được phát triển bởi các công ty công nghệ lớn nhất thế giới, bao gồm Microsoft – nhà đầu tư lớn nhất của OpenAI, Google, Meta (chủ sở hữu Facebook) và Amazon.
Dưới đây là một số vấn đề phát sinh từ những thay đổi tại OpenAI.
Những thay đổi mà OpenAI đang cân nhắc là gì?
Công ty đang cân nhắc trở thành một công ty vì lợi nhuận nhưng cam kết với lợi ích xã hội và công cộng, theo Reuters. Điều này có nghĩa là công ty sẽ không còn được kiểm soát bởi hội đồng quản trị phi lợi nhuận của mình nữa.
OpenAI được thành lập như một tổ chức phi lợi nhuận vào năm 2015 và đến năm 2019, nó đã có thêm một công ty con vì lợi nhuận được hỗ trợ bởi khoản đầu tư hàng tỷ đô la từ Microsoft. Công ty con này có trụ sở tại San Francisco đã tự mô tả mình là “một đối tác giữa tổ chức phi lợi nhuận ban đầu của OpenAI và một đơn vị vì lợi nhuận giới hạn”.
Là một doanh nghiệp giới hạn lợi nhuận, đơn vị vì lợi nhuận của OpenAI giới hạn mức lợi nhuận trả cho các nhà đầu tư và nhân viên, với phần thặng dư được chuyển lại cho tổ chức phi lợi nhuận “vì lợi ích của nhân loại”. Tuy nhiên, một công ty vì lợi ích công cộng không có giới hạn về lợi nhuận. Anthropic, một đối thủ cạnh tranh của OpenAI, cũng được vận hành dưới dạng công ty vì lợi ích cộng đồng.
OpenAI đã từ chối bình luận cụ thể về việc tái cơ cấu, nhưng cho biết tổ chức phi lợi nhuận sẽ “tiếp tục tồn tại”. Reuters cũng đưa tin rằng Altman và tổ chức phi lợi nhuận sẽ sở hữu cổ phần trong đơn vị kinh doanh vì lợi nhuận này.
Tại sao OpenAI lại cân nhắc tái cơ cấu?
Việc phát triển các hệ thống AI mạnh mẽ rất tốn kém và OpenAI có thể sẽ chịu lỗ tới 5 tỷ USD trong năm nay. Do đó, công ty cần thêm nguồn đầu tư. Họ đang đàm phán để huy động 6,5 tỷ USD từ các nhà đầu tư và việc loại bỏ giới hạn về lợi nhuận sẽ là một động lực bổ sung cho các nhà đầu tư tiềm năng tham gia đàm phán. Các nhà đầu tư tiềm năng bao gồm công ty công nghệ Apple và nhà sản xuất chip Nvidia.
Tại sao điều này quan trọng?
OpenAI được thành lập với mục tiêu xây dựng “trí tuệ nhân tạo tổng hợp” (AGI), mà họ mô tả là “hệ thống AI thông minh hơn con người”. Ngành công nghiệp AI vẫn chưa phát triển AGI – và có nhiều tranh luận về việc khi nào và liệu AGI có xuất hiện hay không. Tuy nhiên, đó là một trong những đột phá tiềm năng của công nghệ mà các chuyên gia lo ngại, bao gồm cả giám đốc điều hành Tesla, Elon Musk. Mối lo ngại là sự phát triển thiếu kiểm soát của AGI sẽ tạo ra các hệ thống mạnh mẽ vượt khỏi tầm kiểm soát của con người.
Do đó, những lo ngại về an toàn đã xoay quanh OpenAI và được nhắc đến bởi các cựu nhân viên. William Saunders, cựu nhà nghiên cứu an toàn tại OpenAI, đã nói trong lời khai viết cho Thượng viện Hoa Kỳ rằng có “nguy cơ thực sự họ sẽ bỏ sót những khả năng nguy hiểm quan trọng trong các hệ thống AI tương lai”. Ông cũng nói rằng ông đã “mất niềm tin” vào khả năng của OpenAI trong việc đưa ra các quyết định có trách nhiệm về AGI.
Nói chung, nhiều chuyên gia lo ngại rằng ngành công nghệ – dẫn đầu bởi các công ty như OpenAI, Google, Microsoft, Meta và Anthropic – đang chạy đua để phát triển các công cụ AI mạnh mẽ và có thể bỏ qua các vấn đề về an toàn. Max Tegmark, một học giả Hoa Kỳ và là nhân vật quan trọng trong cuộc tranh luận về an toàn AI, đã bày tỏ lo ngại rằng các công ty công nghệ đang tham gia vào “cuộc đua hủy diệt cần phải được ngăn chặn”.
OpenAI cho biết cách tiếp cận của họ là “an toàn trong từng bước” và gần đây đã thông báo rằng ủy ban an toàn và bảo mật của họ sẽ trở thành một thực thể độc lập.
Tại sao nhiều giám đốc điều hành cấp cao lại rời công ty?
Murati là nhân vật cấp cao mới nhất rời khỏi OpenAI kể từ những ngày hỗn loạn vào tháng 11 năm ngoái khi Altman bị sa thải và sau đó được phục chức bởi hội đồng phi lợi nhuận. Murati nói rằng cô muốn “không gian để tự khám phá”, trong khi Altman bày tỏ “lòng biết ơn vô cùng” đối với đóng góp của cô. Murati đã tạm thời thay thế Altman làm giám đốc điều hành năm ngoái nhưng vẫn giữ vai trò cao trong công ty, là gương mặt đại diện cho sự ra mắt của mẫu GPT-4o mới nhất.
Altman nói vào thứ Năm rằng sự ra đi của Murati và hai nhân viên cấp cao khác trong tuần này không liên quan đến việc tái cơ cấu.
Các giám đốc điều hành quan trọng khác đã rời đi kể từ tháng 11. Ilya Sutskever, đồng sáng lập và là nhà khoa học trưởng của công ty, đã rời công ty trong năm nay sau khi tham gia vào việc sa thải và phục chức cho Altman. Ông đã có mặt trong hội đồng đưa ra quyết định sa thải Altman, nhưng sau đó đã ký một bức thư kêu gọi phục chức cho ông.
Những người ra đi khác trong năm nay bao gồm John Schulman, đồng sáng lập OpenAI, người đã chuyển sang Anthropic, và Peter Deng, giám đốc sản phẩm. Greg Brockman, đồng sáng lập kiêm chủ tịch OpenAI, cũng đã thông báo rằng ông sẽ nghỉ phép đến hết năm.