Chúc mừng vì bạn đã quyết định bắt tay vào hành trình học lập trình Python ! Một trong những câu hỏi phổ biến nhất mà hầu hết các bạn đều băn khoăn là “Cách tốt nhất để học lập trình Python là gì?”
Bước đầu tiên khi học bất kỳ ngôn ngữ lập trình nào là phải đảm bảo rằng bạn hiểu cách học. Phương pháp học được cho là kỹ năng quan trọng nhất liên quan đến lập trình máy tính.
Tại sao biết cách học lại quan trọng như vậy? Câu trả lời rất đơn giản: Khi ngôn ngữ phát triển, các thư viện được tạo ra và các công cụ luôn được luôn nâng cấp. Biết cách học sẽ là điều cần thiết để bắt kịp những thay đổi này và trở thành một lập trình viên thành công.
Bài viết này xin gợi ý một số phương pháp học tập sẽ giúp bạn bắt đầu hành trình học lập trình Python suông sẻ nhất!
Hãy trở nên gắn bó với nó
Dưới đây là một số mẹo để giúp bạn dễ dàng tiếp cận các khái niệm mới và dần trở nên gắn bó với nó:
Mẹo số 1: Code hàng ngày
Tính nhất quán là rất quan trọng khi bạn học một ngôn ngữ mới. Mình khuyên bạn nên thực hiện cam kết viết code mỗi ngày. Có thể hơi khó, nhưng trí nhớ đóng một vai trò quan trọng trong việc lập trình. Cam kết viết code hàng ngày sẽ thực sự giúp phát triển trí nhớ cơ của bạn. Mặc dù ban đầu có vẻ khó khăn nhưng hãy cân nhắc bắt đầu từ 25 phút mỗi ngày và theo cách riêng của bạn.
Hãy xem các hướng dẫn đầu tiên học lập trình Python để biết thông tin về cách thiết lập cũng như các bài tập giúp bạn làm quên.
Mẹo số 2: Viết nó ra
Khi bạn đã khá hơn với vai trò là một lập trình viên mới, bạn có thể tự hỏi liệu mình có nên ghi chép lại hay không. Có, bạn nên! Trên thực tế, nghiên cứu cho thấy ghi chú bằng tay có lợi nhất cho việc ghi nhớ lâu dài. Điều này sẽ đặc biệt có lợi cho những người làm việc hướng tới mục tiêu trở thành lập trình viên chuyên nghiệp, vì nhiều cuộc phỏng vấn sẽ được yêu cầu viết mã trên bảng trắng.
Khi bạn bắt đầu làm việc với các dự án và chương trình nhỏ, viết bằng tay cũng có thể giúp bạn lập kế hoạch mã trước khi chuyển sang code trên máy tính thực sự. Bạn có thể tiết kiệm rất nhiều thời gian nếu viết ra những hàm và lớp nào bạn sẽ cần, cũng như cách chúng sẽ tương tác với nhau.
Mẹo # 3: Công cụ tương tác
Cho dù bạn đang tìm hiểu về cấu trúc dữ liệu Python cơ bản (strings, lists, dictionaries, etc) lần đầu tiên hay bạn đang gỡ lỗi một ứng dụng, thì nên sử dụng Python shell để tương tác. Đây là một IDE (Integrated Development Environment, chương trình được cài đặt Python) sẽ là một trong những công cụ học tập tốt nhất của bạn.
Đây là một vài ví dụ về cách bạn có thể sử dụng Python shell khi bạn đang học:
Tìm hiểu những thao tác có thể được thực hiện trên một phần tử bằng cách sử dụng dir ():
Các phần tử được trả về dir()là tất cả các phương thức (tức là các hành động) mà bạn có thể áp dụng cho phần tử. Ví dụ:
Tìm hiểu các loại phần tử:
Sử dụng hệ thống trợ giúp tích hợp để truy cập tài liệu đầy đủ:
Nhập thư viện và bắt đầu sử dụng:
Chạy các lệnh shell:
Mẹo số 4: Nghỉ giải lao
Khi bạn đang học, điều quan trọng là phải học liên tục và tiếp thu các kiến thức. Kỹ thuật Pomodoro (Đây là một phương pháp dùng để quản trị thời gian nâng cấp tối đa được một sự tập trung nhất định trong công việc và nó được giới thiệu bởi Francesco Cirillo – CEO và Pomodoro được cho là của 1 công ty phần mềm người Ý vào những năm 1980) được sử dụng rộng rãi và có thể giúp ích: Bạn sẽ làm việc trong 25 phút, nghỉ giải lao một chút, và sau đó lặp lại quy trình. Nghỉ giải lao là rất quan trọng để có một buổi học hiệu quả, đặc biệt là khi bạn đang tiếp thu nhiều thông tin mới.
Nghỉ giải lao đặc biệt quan trọng khi bạn đang gỡ lỗi. Nếu bạn gặp lỗi và không thể tìm ra được điều gì đang xảy ra, hãy nghỉ ngơi. Bước ra khỏi máy tính, đi dạo hoặc trò chuyện với bạn bè.
Trong lập trình, mã của bạn phải tuân theo chính xác các quy tắc của ngôn ngữ và logic, vì vậy ngay cả khi thiếu dấu ngoặc kép cũng sẽ phá vỡ mọi thứ. Đôi mắt tinh và đầu óc tỉnh táo sẽ tạo nên sự khác biệt lớn.
Mẹo số 5: Trở thành Chuyên gia săn tiền thưởng từ lỗi
Nói đến việc gặp lỗi, không thể tránh khỏi một khi bạn bắt đầu viết các chương trình phức tạp, bạn sẽ gặp phải lỗi trong mã của mình. Nó xảy ra cho tất cả chúng ta! Đừng để các lỗi này làm bạn thất vọng. Thay vào đó, hãy đón nhận những khoảnh khắc này với niềm tự hào và nghĩ rằng bạn là một chuyên gia săn tiền thưởng từ lỗi.
Khi gỡ lỗi, điều quan trọng là phải có một cách tiếp cận đúng phương pháp để giúp bạn tìm ra nơi mọi thứ đang hỗn độn. Xem qua mã của bạn theo thứ tự được thực thi và đảm bảo từng phần hoạt động là một cách tốt để giải quyết lỗi.
Khi bạn có thể xác định được nơi có lỗi trong lập trình Python, hãy chèn dòng code sau vào tập lệnh của bạn import pdb; pdb.set_trace() và chạy nó. Đây là trình gỡ lỗi Python và sẽ đưa bạn đến giao tương tác. Trình gỡ lỗi cũng có thể được chạy từ dòng lệnh với python -m pdb <my_file.py>.
Hợp tác: Khi mọi thứ bắt đầu ổn, hãy tiến hành việc học của bạn thông qua cộng tác. Dưới đây là một số chiến lược giúp bạn đạt được hiệu quả cao nhất khi làm việc với những người khác.
Mẹo số 6: Tham gia vào cộng đồng những người đang cùng học
Mặc dù việc code có vẻ giống như một hoạt động đơn lẻ, nhưng nó thực sự hiệu quả nhất khi bạn làm việc cùng nhau. Điều cực kỳ quan trọng khi bạn đang học lập trình Python là bạn phải cộng tác với những người khác đang học. Điều này sẽ cho phép bạn chia sẻ các mẹo và thủ thuật bạn học được trong suốt quá trình.
Đừng lo lắng nếu bạn không biết bất cứ ai. Có rất nhiều cách để gặp gỡ những người đam mê học lập trình Python! Tìm các sự kiện hoặc buổi gặp mặt tại nơi bạn ở, các câu lạc bộ, quán cafe , hoặc những nơi tương tự dành cho những người đam mê Python.
Mẹo số 7: Dạy lập trình
Người ta nói rằng cách tốt nhất để học một cái gì đó là dạy nó. Điều này đúng khi bạn đang học Python. Có nhiều cách để thực hiện việc này: Viết lên bảng với những người đam mê Python khác, viết các bài đăng trên blog giải thích các khái niệm mới học, quay video trong đó bạn giải thích điều gì đó bạn đã học hoặc đơn giản là tự nói chuyện với chính mình trên máy tính. Mỗi cách này sẽ củng cố sự hiểu biết của bạn cũng như tìm ra bất kỳ lỗ hổng kiến thức nào của bạn.
Mẹo # 8: Lập trình với bạn đồng hành
Lập trình với bạn đồng hành là một cách mà hai người làm việc trên một chương trình máy tính để hoàn thành một nhiệm vụ. Hai người có thể chuyển đổi qua lại với vai trò “người lái xe” và “người điều hướng”. “Trình điều khiển” viết mã, trong khi “điều hướng” giúp hướng dẫn giải quyết vấn đề và xem xét mã khi nó được viết. Chuyển đổi thường xuyên để có được lợi ích của cả hai bên.
Lập trình theo từng cặp có nhiều lợi ích: Nó mang lại cho bạn cơ hội không chỉ để ai đó kiểm tra code của bạn mà còn xem người khác suy nghĩ và giải quyết vấn đề như thế nào. Tiếp xúc với nhiều ý tưởng và cách suy nghĩ sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề tốt hơn khi bạn quay lại với việc viết mã của riêng mình.
Mẹo số 9: Đặt câu hỏi “HAY”
Mọi người luôn nói không có cái gọi là câu hỏi dở, nhưng khi học lập trình thì có thể đặt câu hỏi dở. Có không ít hiếm khi bạn cần đến sự giúp đỡ từ một người, tốt nhất hãy đặt những câu hỏi HAY theo các gợi ý sau:
G : Nêu rõ bối cảnh vấn đề mà bạn đang gặp phải, mô tả vấn đề rõ ràng.
O : Trình bày rõ những điều bạn đã cố gắng khắc phục sự cố.
O : Đưa ra dự đoán của bạn về vấn đề và cách có thể giải quyết là gì. Điều này giúp người đối diện không chỉ biết bạn đang nghĩ gì mà còn cho thấy rằng bạn đang suy nghĩ của riêng mình.
D : Demo những gì đang xảy ra. Bao gồm code, thông báo lỗi truy xuất và giải thích về các bước bạn đã thực hiện dẫn đến lỗi. Bằng cách này, người trợ giúp không phải mất thời gian truy tìm lỗi.
Những câu hỏi HAY có thể tiết kiệm rất nhiều thời gian. Bỏ qua bất kỳ bước nào trong số này có thể dẫn dẫn đến xung đột. Là người mới bắt đầu, bạn muốn chắc chắn rằng mình đặt những câu hỏi hay để bạn thực hành truyền đạt quá trình suy nghĩ của mình và để những người giúp đỡ bạn sẽ vui vẻ tiếp tục giúp đỡ bạn.
Làm một cái gì đó: Trong hầu hết các trường hợp, những người làm lập trình mà bạn nói chuyện sẽ nói với bạn rằng để học Python, bạn phải học bằng cách làm. Làm các bài tập có thể giúp bạn đi xa hơn. Bạn sẽ học được nhiều nhất bằng cách xây dựng ứng dụng.
Mẹo # 10: Xây dựng một ứng dụng gì đó, bất cứ thứ gì
Đối với người mới bắt đầu, có rất nhiều bài tập nhỏ sẽ thực sự giúp bạn trở nên tự tin với lập trình Python, cũng như giúp bạn ghi nhớ kiến thức hiệu quả. Khi bạn đã nắm chắc cấu trúc dữ liệu cơ bản (strings, lists, dictionaries, sets), hàm và lớp (functions & class), lập trình hướng đối tượng (OOP), đã đến lúc bắt đầu xây dựng!
Những gì bạn xây dựng không quan trọng bằng cách bạn xây dựng nó. Hành trình xây dựng thực sự là điều sẽ dạy bạn nhiều nhất. Bạn chỉ có thể học được rất nhiều từ việc đọc các bài báo và khóa học về lập trình Python. Hầu hết việc học của bạn sẽ đến từ việc sử dụng Python để xây dựng một thứ gì đó. Những vấn đề bạn sẽ giải quyết sẽ dạy cho bạn rất nhiều điều.
Có rất nhiều tài liệu trên mạng chia sẻ các ý tưởng dự án về lập trình Python cho người mới bắt đầu. Sau đây là một số ý tưởng để giúp bạn bắt đầu: Trò chơi đoán số, Ứng dụng máy tính đơn giản, Trình mô phỏng cuộn xúc xắc, Dịch vụ thông báo giá bitcoin, vv…
Nếu bạn cảm thấy khó khăn để chọn ra các dự án Python để thực hiện, hãy đừng ngại hỏi những người từng đi trước.
Mẹo # 11: Đóng góp cho dự án Mã nguồn mở
Trong mô hình mã nguồn mở, mã nguồn phần mềm được cung cấp công khai và bất kỳ ai cũng có thể cộng tác. Có rất nhiều thư viện Python là các dự án mã nguồn mở và cần sự đóng góp từ cộng đồng. Ngoài ra, nhiều công ty xuất bản các dự án mã nguồn mở. Điều này có nghĩa là bạn có thể làm việc với mã do các kỹ sư làm việc trong các công ty này tạo ra.
Đóng góp vào một dự án Python mã nguồn mở là một cách tuyệt vời để tạo ra những trải nghiệm học tập vô cùng quý giá. Giả sử bạn muốn đóng góp sửa một lỗi nào đó trên dự án, hãy gửi yêu cầu sửa lỗi và fix lỗi đó rồi cập nhật trở lại.
Tiếp theo, những người quản lý dự án sẽ xem xét việc fix lỗi của bạn, đưa ra nhận xét và đề xuất. Điều này sẽ cho phép bạn học các phương pháp hay nhất để lập trình Python, cũng như thực hành giao tiếp với các nhà phát triển khác.
Học lập trình Python hay bất kỳ một ngôn ngữ nào là cả một chặng đời, cố gắng thực hành các gợi ý trên để học một cách hiệu quả nhất nhé!
(Sưu tầm)